Kurum paydaşlarının tespit edilip, sahip oldukları ilgi alanları ve pay ilişkilerine göre kategorize edilerek, gerçekleştirilen iletişim sürecine paydaş iletişimi denilmektedir.
Paydaş iletişimi, paydaşların kim oldukları, ne düşündükleri, ne düzeyde etkiye sahip oldukları, kendileriyle nasıl ilişki kurulacağı, nasıl bilgilendirilecekleri, kurulan iletişimin sürekliliği, ilişkilenme süresince oluşabilecek beklenmedik durumlara yönelik stratejilerin belirlenmesi gibi sorulara doğru cevaplar sunan pazar araştırmaları sürecidir.
Paydaşların kurumla nasıl iletişime girebileceği konusunda, aşağıdaki örnekler verilebilir.
Örneğin, hissedarlar sermaye kazandırabilir; tedarikçiler malzeme veya maddi olmayan bilgi sağlayabilir; yerel toplumlar, işletme için altyapı ve yer sunabilirler; çalışanlar ve yöneticiler, uzmanlıklarını, liderliklerini ve işletmeye bağlılıklarını gösterebilirler; müşteriler, sadakât gösterebilir ve işletmeyi olumlu bir şekilde başkalarına anlatabilirler; medya, pozitif işletme imajının yayılmasına yardımcı olabilir.
Kurumların bütün paydaşların beklentilerini karşılamasına imkân olmadığından önceliği belirlemek için belirginlik modeli ya da güç çıkar matrisi modeli kullanılarak paydaşlar önem derecesine göre gruplandırılır.
Paydaş İletişimi Modelleri
Belirginlik Modeli
Belirginlik modeli, kurum için önemlerine göre “güç” , “meşruiyet” ve “aciliyet” olmak üzere üç farklı şekilde sınıflandırılmaktadır.Modelin kullanım amacı; kurum için önemli olan paydaşları belirleyip, önem derecesine göre iletişim kurulmasını sağlamaktır.
- Güç : Paydaşların kurum üzerindeki etkisi, gücü.
- Meşruiyet :
- Aciliyet : Paydaşın beklentisine göre her an kurumdan bilgi talep eden paydaş grubudur.
Güç Çıkar Matrisi Modeli
Belirginlik modeli gibi aynı amaca hizmet etmektedir. Bu modelde, kurum için paydaşların önem ve kurum faaliyetlerine gösterdikleri ilgi seviyesine göre sınıflandırılır.
Farklı paydaş önceliklerine ve farklı paydaş beklenti ve sorumluklarına sahip işletmeler, paydaşlarına karşı sorumluluklarını ve bu sorumlulukların düzeyini sistematik ve düzenli olarak yapacakları paydaş analiziyle belirleyebilecek ve kendi paydaş ağlarına özgü etkin stratejiler geliştirebileceklerdir.
- D bölümündeki paydaşlar : hem yüksek düzeyde çıkara hem de güce sahip olduğu için işletmenin önemle üzerinde durması gereken paydaşlardır.
- C bölümündeki paydaşlar, yüksek oranda güce sahipken düşük düzeyde çıkara sahiptir. Bu tür paydaşlar memnun edilerek örgüte destek olmaları sağlanabilir.
- B bölümündeki paydaşlar ise yüksek çıkara sahipken düşük düzeyde güce sahiptir. Bu tür paydaşlar daha önemli paydaşları etkileyebileceğinden bilgilendirilme yoluyla ilişki kurulabilir
- A bölümündeki paydaşlar ise hem düşük düzeyde güce hem de düşük düzeyde çıkara sahiptir. İşletmeler bu tür paydaşlarla ilişkilerinde asgari düzeyde çaba göstermeyi tercih etmektedirler.